Gitaristler olarak hepimiz yüzümüzü buruşturmamıza ve "Bunu nasıl yapmışlar?" dememize neden olan o lezzetli gitar yalamalarını duymuşuzdur. İster bir Hendrix güzellemesi olsun, ister Clapton'dan yumuşak, King tarzı bir kıvrım, bunlar gitar çalarken yalamalar dediğimiz büyülü küçük anlardır. Eğer siz de profesyonellerden duyduğunuz gibi kendinize ait birkaç harika lick yapmak istiyorsanız, doğru yerdesiniz.
Gitar yalamalarının nasıl ve neden işe yaradığını bilmek, çalışınızı bir üst seviyeye taşıyabilir. Bu rehberde, bu melodik ve teknik cümlelerin nasıl çalıştığını ve daha da önemlisi, bunları kendi çalışınızda nasıl kullanmaya başlayabileceğinizi keşfedeceğiz.
Peki, Gitar Lick'i Nedir?
Gitar lick'i, bir şarkıya lezzet veren küçük bir müzik cümlesi veya bir araya getirilmiş bir avuç nota gibidir. Bir şarkı boyunca tekrarlama eğiliminde olan rifflerin aksine, lick'ler genellikle bir veya iki kez, genellikle bir soloda veya dizeler arasında, hızlı bir patlama gibi ortaya çıkar.
Yalamayı müzikal bir ünlem işareti olarak düşünmeyi seviyorum. Konuşmayı domine etmez ama ortaya çıktığında dikkatinizi verirsiniz.
Bunu dil ile karşılaştıracak olursak, yalamak bir tür konuşmanın ortasında havalı bir kelime veya cümle kullanmak gibidir. Tartışmanın odak noktası olmayabilir ama renk ve hava katar.
Aynı şekilde, gitar yalakları da etraflarındaki daha büyük müzik cümlelerini birbirine bağlayan küçük, iletişimsel fikirlerdir. Soloları doldururlar, melodilere hayat verirler ve dinleyiciye o spontane ifade anlarında tutunacak bir şey verirler.
Gitar Lick'inin Kısa Tarihi
Gitar lick'inin blues'da derin kökleri vardır.
Eskiden blues çalanlar, genellikle temel 1-4-5 akor ilerleyişine dayanan müzikal fikirleri birbirlerine aktarırlardı. Birisi kulağa hoş gelen bir şey bulduğunda, bu ister büyük bir viraj ister lezzetli bir nota kalıbı olsun, diğer çalgıcılar bu fikri alır ve üzerine kendi yorumlarını eklerdi.
Zamanla bu müzikal ifadeler yayılacak, gelişecek ve hatta bazen ikonik hale gelecektir.
Çalanlar birbirlerinin fikirlerini geliştirmeye devam ettikçe, özellikle blues ve erken dönem rock'ta belirli yalpalar oldukça yaygın hale geldi. Hatta bazıları o kadar popüler oldu ki, tüm türlerin "yüzleri" haline geldiler.
Örneğin, rockabilly ve country genellikle benzer melodik yalpalamaları paylaşırken, blues türe kendine özgü bir his veren sayısız kıvrım ve kaymaya ev sahipliği yapar.
Mesele şu ki, iki gitarist tamamen aynı lick'i çalabilir ve yine de kulağa tamamen farklı gelebilir. B.B. King gibi yavaş, duygulu bir bend çalan biriyle Eddie Van Halen gibi aynı şeyi yapan birini düşünün. Notalar aynı olabilir, ancak stil ve sunum tüm farkı yaratır.
Günün sonunda, mesele sadece doğru notalara basmak değil, onları nasıl çaldığınızdır.
Gitar Licks vs Gitar Riffleri
Birçok gitarist gitar yalamaları ile riffleri birbirine karıştırır. Sonuçta her ikisi de akılda kalıcıdır ve şarkıları unutulmaz kılar. Ancak ikisi arasında büyük bir fark vardır.
Bir riff genellikle ana müzikal fikirdir, şarkı boyunca tekrar eden ve melodiyi veya ritmi sabitleyen bir şeydir.
Licks ise daha çok, biraz baharat katmak için arada bir ortaya çıkan küçük müzikal süslemeler gibidir.
Guns N' Roses'ın Sweet Child O' Mine ' ını ele alalım. Slash'in o ikonik açılış gitar parçası bir riff'tir. Anında tanınabilir, parça boyunca tekrar eder ve tüm şarkının tonunu belirler. Bu riff'i duyduğunuzda tam olarak hangi şarkının içinde olduğunuzu bilirsiniz - sizi yakalayan ve şarkıyı bir arada tutan kancadır.
Örneğin Led Zeppelin'in "Whole Lotta Love" şarkısını ele alalım. O açılış gitar kısmı bir rifftir. Anında tanınabilir ve tonu ya da çalma tarzı ne olursa olsun, vurduğu anda hangi şarkı olduğunu bilirsiniz.
Ancak tüm riffler ana fikir olmak zorunda değildir. Stevie Wonder'ın "Superstition" şarkısında olduğu gibi bazen riffler inceliklidir ve daha çok arka planda yer alır.
Ünlü klavinet riffi groove'u yönlendirir, ancak odak noktası olması gerekmez. Daha çok ritmik bir temeldir. Dolayısıyla riffler genellikle licks'lerden daha merkezi olsa da, şarkının ihtiyaçlarına bağlı olarak farklı şekillerde kullanılabilirler.
Gitar Yalaması vs Gitar Solo
Licks ve sololar birbirleriyle yakından ilişkili olsalar da iki farklı canavar.
Solo, genellikle birkaç lick içeren daha uzun, daha gelişmiş bir parçadır. Bir bakıma sololar, eksiksiz bir müzikal ifade oluşturmak için bir araya getirilmiş bir yalamalar koleksiyonu gibidir.
Pek çok gitarist, bir soloyu doğaçlarken yalamayı yapı taşı olarak kullanır. Örneğin, Eric Clapton gibi bir gitarist birkaç klasik blues parçası alır ve sonra bunların etrafında doğaçlama yaparak bir solo yaratır.
Yıllar içinde, ne zaman ihtiyaç duysa kullanabileceği bir cümle kutusu oluşturdu. Yani bir lick sadece birkaç saniyelik bir şey olabilirken, bir solo bu anları daha büyük ve daha dinamik bir şey yaratmak için kullanır.
Gitar Lick'i Nasıl Yazılır
Gitar liriklerinin kökleri blues'a dayansa da, sadece tek bir türle sınırlı değildirler.
Rock, caz, metal, country, ne ararsanız bulabilirsiniz. Bununla birlikte, blues'da, oyuncuların akılda kalıcı lick'ler yaratmak için sıklıkla kullandıkları birkaç klasik teknik vardır. Örneğin, minör pentatonik gamda yukarı ve aşağı hareket etmek çok sık kullanılan bir harekettir. Mavi nota (bemol 5'li) üzerinde bazı kıvrımlar ekleyin ve o kusursuz blues hissini elde edin. Çalımınıza biraz daha karakter katmak için üçlük ve dokuzluk gibi aralıkları da deneyebilirsiniz.
Türünüz ne olursa olsun, işte size kendi gitar lick'inizi yazmanıza yardımcı olacak birkaç ipucu:
- Genellikle bir ölçeğe veya akora dayanan basit bir melodik fikirle başlayın (gerekirse söyleyin!).
- Ritim ile deneyler yapın. Çok fazla funk çalan biri olarak, senkop ve rest kullanmayı seviyorum.
- Akışkanlık ve hareket yaratmak için kıvrımlar, kaydırmalar ve çekiç-açma/çekme kullanın.
- Farklı nota kombinasyonları ve aralıklarla oynayın.
- Atak ve penalama tekniğinizi değiştirerek dinamikler ekleyin.
- Son olarak, kısa ve akılda kalıcı tutun. Buradaki anahtar, aşırı karmaşıklaştırmamaktır.
Tabii ki, kendi şarkı sözlerinizi oluşturmayı denemeye başlamak için profesyonellerden öğrenmekten daha iyi bir yol yoktur!
8 İkonik Gitar Licks Örneği
"Lick"
Ah, Lick. Eğer müzisyenlerin, özellikle de caz çalanların etrafında biraz olsun vakit geçirdiyseniz, muhtemelen bunu itiraf etmek istemeyeceğiniz kadar çok duymuşsunuzdur. Kolaylıkla en kötü şöhretli lick'tir ve sadece cazda değil. Blues'da, rock'ta, funk'ta, pop'ta... gitar lick'lerinin "Where's Waldo "su haline gelmiştir. Bir kere duydunuz mu, bir daha unutamazsınız.
Aslen caz müzisyenleri tarafından meşhur edilen Lick, kendine has bir hayat edinmiştir. Hemen hemen her yerde işe yarayan kısa, akılda kalıcı bir nota dizisidir. Bu noktada neredeyse müzikte bir meme gibi. İnsanlar onu kullanmayı seviyor, bazen biraz fazla.
Ancak, aşırı kullanılsın ya da kullanılmasın, bu kadar popüler olmasının bir nedeni var. Sololara ve dolgulara biraz baharat katmak için harika bir iş çıkarır. Cephaneliğinize koyun, sadece, bilirsiniz, her yerde kullanmamaya çalışın .
Blues Çift Durak
"The Lick" hakkında konuşmayı bir kenara bıraktığımıza göre, gelmiş geçmiş en efsanevi gitar yalamalarından biri olan blues double stop ile başlayalım. Eğer Chuck Berry'nin "Johnny B. Goode" şarkısını dinlediyseniz, neden bahsettiğimi çok iyi bilirsiniz. O giriş mi? Muhtemelen rock tarihinin en hasta girişlerinden biridir.
Chuck Berry'nin bu ikili duraklarla tam anlamıyla bir rock'n roll devrimini ateşlediğini iddia edebilirsiniz!
Peki, çift durak nedir? Basit bir ifadeyle, aynı anda iki nota çalmanızdır. Bu, çalışınıza daha fazla armonik doku kazandıran harika bir numaradır.
İşin güzel yanı, bu lick sadece eski tarz blues ve rock'n roll'da kalmadı. Chuck Berry'nin pek çok parçasında olduğu gibi bu parça da ödünç alınmış, yeniden kullanılmış ve o zamandan beri sayısız şarkıya serpiştirilmiştir.
Örneğin, The Rolling Stones'tan Keith Richards, Berry aromalı bu çift durağı aldı ve sound'larının önemli bir parçası haline getirdi. Bunu "Honky Tonk Women" gibi parçalarda duyabilirsiniz. AC/DC'den Angus Young da büyük bir double-stop hayranıdır, ancak "Back in Black" gibi parçalarda bunu daha agresif tarzıyla elektriklendirmiştir.
Caz Füzyon
Caz füzyonu, cazın rock ile buluştuğu ve mümkün olan en iyi şekilde biraz tuhaflaştığı güzel bir orta yoldur. Cazın doğaçlamasını alır, biraz rock enerjisi, funky ritimleri ve biraz da psychedelia ekler.
En efsanevi caz füzyon gitaristleri arasında, grubu Mahavishnu Orchestra ile yıldırım hızında koşular ve garip zaman imzalarıyla parçalayan John McLaughlin ve yumuşak legatosu ve neredeyse uhrevi ifadeleriyle notaları ve zihinleri bükebilen Allan Holdsworth sayılabilir. Ve tabii ki Pat Metheny.
Eğer caz füzyonunun eşsiz bir örneğini arıyorsanız, Incubus'tan Mike Einziger "Summer Romance (Anti-Gravity Love Song) "da, özellikle de ilk verse'ten hemen önceki yumuşak, legato olanında, bazı öldürücü yalamalar sunuyor.
Blues Flourishes
Temiz blues tonları söz konusu olduğunda, kimse bunu Jimi Hendrix kadar iyi yapamaz. Elbette, Hendrix vahşi distorsiyonu ve gitarını kendi isteğine göre bükmesiyle tanınırdı, ancak temiz tonlarla geri çevirdiğinde, sihrin gerçekten gerçekleştiği yer burasıydı.
"Little Wing "de Hendrix tüm zamanların en güzel ifadeli gitar intro'larından birini ortaya koyuyor ve bu intro'nun tamamı birkaç eşsiz lick'ten oluşuyor. Arpejleri, hammer-ons'ları ve pull-off'ları temiz, camsı bir Strat tonuyla birleştiren bu parçanın tamamı hassas ancak tamamen zahmetsiz bir his veriyor.
"Funk #49" - James Gang - Pre Bends
Pre-bend, notaya basmadan önce teli büktüğünüz zarif bir gitar lick tekniğidir, böylece teli kopardığınızda nota bükülmüş pozisyonda şarkı söylemeye başlar. Bir lick'e ekstra kişilik ve yetenek kazandıran hareketlerden biridir ve Joe Walsh bunu kariyeri boyunca bir blues Jedi'ı gibi kullanmıştır.
Solo çalışmalarının çoğu bu ön bükülmeleri güzel bir şekilde sergilerken, en iyi örneklerden biri James Gang ile yaptığı erken dönem çalışmalarında, özellikle de "Funk #49 "da bulunabilir.
Virajlar ve Sessizlik
Blues müziğinde bend, gitarist ile dinleyici arasında bir konuşmanın gerçekleştiği yerdir. Neredeyse gitara bir vokal niteliği kazandırır.
Teli bükerek, bir notanın perdesini daha yüksek bir perdeye uzatır, kelimelerin bazen yapamayacağı bir şekilde gerilim ve rahatlama eklersiniz. Ve kimse bükmenin gücünü B.B. King kadar iyi anlayamazdı.
B.B.'nin bükme konusunda benzersiz bir tarzı vardı. Bir notayı sadece olsun diye bükmez, yavaşça büker ve tepe noktasına ulaştığında ikonik bilek sallama vibratosunu kullanırdı.
Ancak dehasının asıl ortaya çıktığı yer, ne zaman çalmayacağını bilmesiydi. Cümleler arasındaki sessizlik en az büktüğü notalar kadar önemliydi. King vuruşları arasında boşluk bırakır, dinleyiciye notayı hissetmesi için zaman tanır, sonra da bir başka duygulu vuruşla vururdu.
Bu büküm ve sessizlik kombinasyonu gitar lick dinamikleri konusunda mükemmel bir derstir. Notalarınıza nefes almaları için yer verdiğinizde, beklenti yaratırsınız ve her cümlenin daha da sert vurmasını sağlarsınız.
Caz Oktavları
Caz gitardaki imza hareketlerden biri, aynı notayı biri daha yüksek diğeri daha alçak olmak üzere iki farklı telde çalarak daha dolgun, daha dinamik bir ses yarattığınız oktav tekniğidir. Bu teknik efsanevi Wes Montgomery 'den başkası tarafından meşhur edilmemiştir; Montgomery 'nin tereyağ gibi yumuşak çalışı ve oktav koşuları caz gitarının alametifarikası haline gelmiştir.
Çalışırken görmek için yukarıdaki videonun 5:51 bölümüne göz atın!
Çalmak aslında göründüğünden daha basittir. Parmaklarınızı iki telin üzerine yerleştirirsiniz, genellikle aradaki bir teli atlarsınız (Re ve Si telleri gibi) ve her iki notanın bir oktav aralıklı olduğundan emin olursunuz. Oradan, şekli boyunda yukarı ve aşağı kaydırırsınız.
Gitar sözlerime daha melodik bir nitelik kazandırmak için oktavları kullanmayı seviyorum.
Old-School Funk
Eski usul funk gitar çalmak tamamen sıkılıkla ilgilidir. Funk gitar soloları, bendingler ve arpejlerle dolu uzun gitar soloları değildir. Kısa, kesin ve ritim ve vibe ile doludurlar.
Bu tarzı tanımlayan bir gitarist varsa, o da James Brown'ın imza sound'unun arkasındaki isim olan Jimmy Nolen'dir. Nolen'in "chicken scratch" lead gitar çalışı Brown'ın grubunun kalp atışı haline geldi ve keskin, vurmalı sesi tüm bir funk gitaristleri neslini etkiledi.
Funk gitarda ustalaşmak ritimde ustalaşmak demektir. Bu sıkı, funky hissini yakalamak için sessiz tıngırdatma, hızlı slide'lar ve senkoplu penalama gibi teknikleri kullanın.
Son Düşünceler
Gitar yalakları, çalışımıza lezzet katmak için eklediğimiz baharatlardır. Unutulmaz rifflerin anında tanınabilir gücüne sahip olmasalar da, sololarınıza ve cümlelerinize ekstra bir kişilik kazandıran şeydir.
Doğru çalınan bir lick ile monotonluğu kırabilir ve ister bluesy bir bend ister jazzy bir oktav run olsun, basit bir melodiyi özel bir şeye dönüştürebilirsiniz.
Yalanları müziğinize dahil etmeye başlamak istiyorsanız, bazı harika kaynaklar arasında JustinGuitar, Pickup Music ve hatta caz için Marty Music veya Jens Larsen gibi YouTube kanalları bulunmaktadır. Bu platformlar klasik ve modern lick'leri parçalara ayırır ve bunları gerçek şarkılarda nasıl kullanacağınızı gösterir.
Birkaç tane öğrendikten sonra, bunları gitar sololarınıza ve şarkılarınıza eklemeyi denemeye başlayın. Ne kadar çok keşfederseniz, bu yalamalar o kadar çok kendi benzersiz sesinizin doğal bir uzantısı haline gelecektir!