Jazzmuziek wordt gekenmerkt door eindeloos experimenteren en het verleggen van grenzen. Met zoveel nuance kan het moeilijk zijn om te leren hoe je jazzakkoordenschema's maakt of hoe je ze in je muziek verwerkt.
Gelukkig hebben we een gids samengesteld die de ins en outs van jazzakkoordprogressies ontcijfert, zodat je kunt beginnen met het schrijven van complexere muziek. We delen een aantal kenmerken van jazzprogressies met klassieke voorbeelden, zodat je kunt beginnen met het bouwen van groovy muziek op je eigen voorwaarden.
Wat is een akkoordenschema?
Voordat je een jazzakkoordprogressie gaat bouwen, is het belangrijk om te begrijpen wat een akkoord is en hoe je het opbouwt. In wezen is een akkoord een verzameling van 3 of meer noten die tot dezelfde toonaard of notenfamilie behoren. Naast de toonaard worden akkoorden gedefinieerd door modifiers als majeur, mineur, verhoogd en verlaagd, die aangeven hoe ze worden gemaakt.
Een majeur toonaard heeft de neiging om een meer natuurlijke flow te hebben, wat leidt tot vrolijke, upbeat nummers die je meestal in popmuziek tegenkomt. Mineurtoonaarden daarentegen klinken vaak wat mysterieuzer of droeviger.
Jazz akkoordenschema's hebben de neiging om majeur en mineur akkoorden te mixen en te matchen om een complexe vorm van expressie te creëren. Deze manier om akkoorden te beschrijven wordt universeel begrepen door muzikanten, dus het is de moeite waard om de tijd te nemen om de basistheorie erachter te begrijpen.
Een akkoordenschema is een verzameling akkoorden binnen een bepaalde toonsoort waarvan de volgorde een bepaald gevoel oproept bij de luisteraar. De context is belangrijk bij akkoordenschema's. Dezelfde drie akkoorden in een andere volgorde kunnen emotioneel een heel ander resultaat opleveren.
Akkoordenschema's worden uitgedrukt met Romeinse cijfers. Symbolen worden gebruikt om vergrote en verkleinde akkoorden weer te geven, gekoppeld aan de cijfers. Voor een mineur toonaard is het Romeinse cijfer een kleine letter. Majeurtoonaarden hebben Romeinse cijfers in hoofdletters voor nog meer onderscheid.
Wat is jazzmuziek?
Om het eclectische handelsmerk van een jazzprogressie te begrijpen, kan het nuttig zijn om naar de oorsprong of wortels van het genre te kijken. Jazzmuziek ontstond in New Orleans in het begin van de 20e eeuw.
Deze stad was ongelooflijk divers, wat ertoe leidde dat jazzmuzikanten de klanken van swing, jazzblues, ragtime en bandmarsen combineerden tot een kenmerkend geluid. Dit genre is sterk gebaseerd op improvisatie en experiment met genrehelden als Duke Ellington en Benny Carter.
Jazzspelers en -zangers staan erom bekend dat ze een opmerkelijk niveau van technische vaardigheid en expertise hebben. Zoals het gezegde luidt, je moet de regels kennen om de regels te breken, en veel jazzmuzikanten nemen dit ter harte als het gaat om muziektheorie.
Wat bepaalt de akkoordenschema's van jazz?
Als je je akkoorden wilt laten opvallen, is het gebruik van een jazzakkoordschema een goed begin. Een jazzy akkoordprogressie is meestal complexer dan de typische pop- of rockakkoordenprogressie, waarbij vaak de meer traditionele regels van de muziektheorie worden doorbroken en stapelingen en spanning worden gebruikt om stemmige, onvergetelijke gevoelens te creëren.
Van Charlie Parker tot Louis Armstrong hebben de standaard akkoordenschema's in de jazz een aantal gemeenschappelijke kenmerken. Hier zijn enkele karakteristieke eigenschappen die je kunt verwachten bij jazzakkoordschema's.
Ritme
Heb je ritme? De frasering van jazzmuziek is uniek omdat syncopen en afwijkende expressie deel uitmaken van het kenmerkende geluid. In tegenstelling tot de meeste andere muzieksoorten hoeft jazzmuziek niet netjes op de downbeats te vallen.
Jazzakkoordenschema's zijn vloeiend en hebben vaak leidtonen tussen de akkoorden om interesse en een meer organische compositie te creëren.
Omdat jazzmuziek is ontstaan uit improvisatie, is het creëren van dit dynamische contrast essentieel. De ritmewisselingen in de jazz houden je scherp bij het luisteren naar deze zeer dynamische muziekvorm.
Dynamiek
Jazzmuziek is gebaseerd op live genre-bending en improvisatie. Daarom zul je, of je nu jazzgitaar speelt of een paar jazzbluesakkoorden scat, een breed scala aan tonen en niveaus kunnen uitdrukken. Jazzmuziek ebt en vloeit in relatie tot de boodschap van de muziek.
7e/9e
7e en 9e verwijzen naar de positie van noten binnen 12 toonaarden gebaseerd op je begintoonaard. Bijvoorbeeld, in de toonaard C majeur is de 7e noot in de toonladder B. Een CMaj7 akkoord is dus C-E-G-B en voegt een 7e noot toe aan het algemene akkoord C majeur dat wordt gespeld als C-E-G.
Het 7e akkoord heeft een extra noot die spanning en interesse toevoegt aan een anders bekend akkoord. 9e's, 13e's, enz. gebruiken allemaal hetzelfde principe, door extra noten op je basisakkoord te stapelen. Een basis jazzakkoord klinkt veel dieper dankzij de hulp van deze extra noten.
Modulaties
Jazzmuziek staat niet bekend als rechtlijnig. In tegenstelling tot andere populaire muziekvormen, wisselt jazzmuziek vaak van toonaard of tonaliteit in een proces dat modulatie wordt genoemd. Deze verschuiving creëert een dynamische sfeer waar jazzmuziek om bekend staat.
Dissonantie
Dissonantie verwijst naar spanning in de muziek. Hoe dichter de twee noten bij elkaar liggen, hoe meer dissonantie ze hebben. Veel jazzakkoorden benadrukken deze relaties door hun ontwerp, waarbij spanning wordt gecreëerd en losgelaten voor een sonische beloning. Sonische elementen zoals dominant 7e akkoorden helpen bij het faciliteren van dissonantie en modulaties die kenmerkend zijn voor het genre.
Jazz Akkoordenschema's Techniek
Jazzakkoordschema's zijn uniek qua klank en effect door hun ontwerp. Hier volgen enkele van de belangrijkste technieken die jazzakkoordschema's zo magisch maken:
Triton Substitutie
De tritonussubstitutie, waarbij een dominant 7-akkoord wordt verwisseld met een ander akkoord dat een tritonus verder ligt, wordt vaak gebruikt bij improvisatie en wordt gebruikt om spanning te creëren, vooral tijdens solo's.
Secundair Dominant
Een secundair dominant akkoord is het creëren van een dominant 7-akkoord (of een 5-akkoord met een toegevoegde 7e) gebouwd op een willekeurige toonladdergraad naast het 5-akkoord. Dit klankapparaat zorgt voor een bevredigende variatie en helpt bij de overgang van het ene naar het andere deel.
Afnemende akkoorden
In jazzstandards worden vaak diminishing passing akkoorden gebruikt tussen de akkoorden van een progressie. Deze akkoorden helpen spanning te creëren en los te laten, vooral als je je beweegt tussen de tonica en toonladder graad 4 en 5.
Flourishes
Hoewel dit vrij algemeen en moeilijk te definiëren is, zijn jazzakkoordschema's over het algemeen complexer dan de typische akkoordcombinatie. In plaats van een eenvoudige wissel tussen mineur- en majeurakkoorden, werk je met progressies als Em7 A7 Dm7 G7 Cmaj7.
Dit zie je terug in het stapelen in jazzmuziek, het toevoegen van lopende baslijnen en extra leidtonen om van de ene modulatie naar de volgende te komen. Jazzmuziek geeft de voorkeur aan deze toevoegingen omdat het de geest van improvisatie omvat.
Jazz Akkoordenschema's In De Muziek Van Vandaag
Niet iedereen is fan van klassieke jazzmuziek. Toch komen jazzakkoordprogressies vaak terug in de muziek waar we tegenwoordig van houden:
Voorbeelden van jazzakkoorden
Nu je jazzakkoordprogressies hebt gehoord, is het tijd om ze in de praktijk te brengen. Hier zijn vijf klassieke jazzakkoordschema's die je in elke toonsoort kunt gebruiken om je muziek op te fleuren.
ii-V-I
Variaties op de klassieke 2 5 1 progressie zijn waarschijnlijk het populairst in jazzstandards. Zoals elke akkoordprogressie kun je ook 7e toevoegen voor extra interesse. In de toonsoort C komt dit akkoordprogressie overeen met Dm7 naar G7 naar Cmaj7.
De ii v i progressie, of ii V I, in dit geval, omvat vele muziekgenres, waaronder Maroon 5's "Sunday Morning":
I-vi-ii-V
Deze gemakkelijke progressie is geweldig voor het vaststellen van de toonaard, beginnend en eindigend met het bekende majeur I en vijf of dominant akkoord. Neem het voorbeeld van klassiekers als Fred Astaire's "Cheek to Cheek":
IV-iv
Hoewel het misschien vreemd lijkt, kan de overgang van de grote 4e naar de kleine 4e een akkoordprogressie op zich zijn. Het is ook een vrij eenvoudige akkoordprogressie om te onthouden als je ooit worstelt met het leren van jazzakkoorden. In de toonsoort C majeur zou dit bijvoorbeeld neerkomen op de overgang van een Fmaj7 naar een Fmin7.
Je kunt deze progressie horen schitteren in nummers als George Benson's "There Will Never Be Another You":
I-IV
De I IV akkoordenschema's hebben misschien maar twee akkoorden, maar dat maakt ze niet minder indrukwekkend. Het komt veel minder vaak voor dan het veelgebruikte I V-akkoordschema in de popmuziek, maar je hoort het nog steeds in bekende klassiekers als "Imagine" van John Lennon:
iii-vi-ii-v
Hoewel de iii vi ii v vaak wordt gebruikt als een omslag tussen secties, is het nog steeds het vermelden waard binnen de context van jazzakkoorden. Nummers met een jazzy invloed zijn meestal vrij dynamisch, waarbij regelmatig een wisseling wordt gebruikt in plaats van steeds dezelfde akkoorden te herhalen.
De mineur ii v kan worden vervangen door een ii majeur V akkoord, afhankelijk van de basis van je nummer. Aangezien jazzmuziek regelmatig heen en weer gaat tussen majeur en mineur, kun je met elk akkoord experimenteren op dezelfde manier als je de ii v akkoordvervanging benadert.
Imaj7-II7-iim7
Deze klassieke jazzakkoordprogressie heeft een reputatie opgebouwd als een van de beste, en komt voor in nummers variërend van "The Girl From Ipanema" en "Take the A Train":
Alleen al in "The Girl From Ipanema" ervaar je akkoordverschuivingen van F#dim7 naar Gm7 naar C7 naar Am7 terug naar C7. Elke maat kan anders zijn binnen de context van een jazzakkoordprogressie.
Hoe een jazzakkoordschema maken
Je hebt de magie van jazzakkoorden gehoord, nu is het tijd om je eigen akkoorden te maken! Hier lees je hoe je in 5 eenvoudige stappen je eigen jazzakkoorden kunt maken.
1. Kies uw startsleutel
Om je akkoordenschema te maken, moet je eerst de toonaard of notenfamilie kiezen om je akkoorden te maken. Jazzmuziek is uniek omdat je vaak van de ene toonsoort naar de andere gaat, dus het is ook een goed idee om andere relatieve toonsoorten te schetsen voor toekomstige modulatie.
Kies iets binnen je vocale of instrumentale bereik waar je je prettig bij voelt. Als je twijfelt, kies dan voor de toonsoort C om de eerste toevalligheden te vermijden tijdens het spelen van complexe wendingen en variaties in je muziek.
2. Schrijf je akkoordenschema uit
Als je de toonaard hebt gekozen, is het tijd om je akkoordenschema's uit te schrijven. Bij jazzakkoordschema's is het verstandig om zowel majeur- als mineurakkoordconfiguraties uit te schrijven, omdat je regelmatig tussen de twee toonsoorten zult springen terwijl je verminderde akkoorden en andere versieringen gebruikt. Je kunt ook een akkoordenschema gebruiken als je vastloopt.
3. Experimenteer met nieuwe combinaties
Nu is het tijd om plezier te maken! Je kunt beginnen met traditionele combinaties van jazzakkoorden zoals vi ii v of spelen op basis van jazzstandards, maar je kunt ook naar smaak mixen en matchen. Merk op dat sommige van de sterkste klankrelaties in jazzmuziek berusten op de wisselwerking tussen de i, ii, iv en v toonladdergraden, dus je moet zeker spelen met deze verschillende combinaties.
4. Voeg dat kenmerkende kruid toe
Bij het spelen van jazzmuziek draait het allemaal om het toevoegen van een extra laag aan je nummers. Als je eenmaal een akkoordenschema hebt gevonden waar je enthousiast over bent, zoek dan manieren om variatie, beweging en extra lagen toe te voegen binnen de context van je nummer.
Misschien neem je dat C majeur akkoord en zet je het om in een Cmaj7. Misschien verwerk je ritmewisselingen door je v-akkoord op de downbeat te laten slaan. Misschien gebruik je halfverminderde akkoorden tussen mineurakkoorden om de kloof te overbruggen.
In jazz zijn er geen regels! Speel met je frasering om je melodie zo dynamisch en gevarieerd mogelijk te maken.
5. Improviseer, herzie en herhaal!
Daar heb je het! Als je eenmaal een akkoordenschema hebt, is het tijd om te improviseren en iets toe te voegen aan de muziek in de echte jazzstijl. Speel jazzgitaar, scat of riff op de toetsen bovenop je progressie. De mogelijkheden zijn eindeloos.
Jazzakkoordschema's zijn bijzonder. Ze nemen risico's, voegen bloemetjes toe en bouwen spanning op om diepte en dimensies in muziek te creëren die anders moeilijk te vinden zijn. Hopelijk maakt deze gids het makkelijker voor je om jazzakkoorden in je muziek te verwerken.
Of je nu een doorgewinterde jazzgitarist bent of een beginnende muzikant die meer complexe akkoorden wil spelen, jazzmuziek is er voor jou. Veel plezier bij het experimenteren met jazzakkoordprogressies!