Soms zit de magie van een nummer in wat er niet is.
Lege ruimtes kunnen diepte toevoegen en de andere elementen laten ademen. Maar er zijn momenten waarop je track iets nodig heeft dat alles samenbindt, een sonische lijm die je mix naadloos verbindt.
Dat is waar synthesizerpads om de hoek komen kijken.
Deze weelderige, sfeervolle geluiden kunnen je tracks op ongelooflijke manieren transformeren en textuur en rijkdom toevoegen waarvan je je misschien niet eens realiseert dat dit het ontbrekende stukje was in je muzikale puzzel.
Synthpads zijn vaak de laatste elementen die mijn tracks binnenkomen en in veel opzichten zijn ze dat geheime ingrediënt waardoor luisteraars zeggen: "Ik kan mijn vinger er niet opleggen wat er net is veranderd, maar wat het ook is, het laat deze track geweldig klinken."
In deze gids duiken we diep in de wereld van de synthesizerpads, onderzoeken we wat ze zijn en welke verschillende types je kunt gebruiken. Daarna bekijken we hoe je ze in je muziek kunt verwerken, van basistechnieken voor layering tot geavanceerde tips voor sounddesign.
Laten we beginnen!
Wat is een Synth Pad?
Een synthesizerpad is een geluidstype dat wordt gebruikt bij muziekproductie om sfeer, diepte en textuur toe te voegen aan een track.
Deze geluiden worden vaak gekenmerkt door hun aanhoudende, vloeiende en rijke kwaliteiten, waardoor ze een weelderige achtergrond creëren die de andere elementen in je mix ondersteunt. Zie een synthesizerpad als het geluidsequivalent van een penseelstreek van een schilder die de achtergrond van een doek vult met kleur om het totaalbeeld te verbeteren.
Hoewel synthesizerpads opkwamen met de komst van polyfone synthesizers eind jaren 1970 en begin jaren 1980, gaat het idee van padgeluiden veel verder terug.
Geschiedenis van pads in muziek
De oorsprong van de term "pad" in de muziek is enigszins mysterieus. Geen historicus kan ons echt vertellen waar het vandaan komt.
Het concept van het opvullen van structuren in muziek gaat echter al eeuwen terug. Bach gebruikte bijvoorbeeld strijkinstrumenten om rijke, aangehouden achtergronden te creëren om het harmonische landschap in zijn arrangementen op te vullen.
In essentie is het idee achter de pad sinds die begindagen grotendeels hetzelfde gebleven.
Het gaat om het creëren van een basis die de andere elementen van een compositie ondersteunt en versterkt. Een van de eerste voorbeelden van elektronische pads gaat terug tot het experimentele werk van Karlheinz Stockhausen.
In zijn stuk Hymnen uit 1967 creëerde Stockhausen een complexe collage van volksliederen uit de hele wereld, die hij verweefde met originele elektronische geluiden.
Hij gebruikte pure elektronische tonen om complexe, vaak abstracte harmonische progressies te weven. Soms stonden de tonen in het middelpunt, maar andere keren verdwenen ze naar de achtergrond, waardoor een ondersteunende textuur ontstond die fragmenten van volksliederen weer liet opduiken. Het was echt revolutionaire muziek voor die tijd.
Rond dezelfde tijd was de Wall of Sound-productiestijl van Phil Spector overal te horen op radio's en jukeboxen. Hij had een unieke manier om meerdere instrumenten in lagen op te nemen om een dichte, met echo gevulde sonische achtergrond te creëren, wat een afspiegeling is van de manier waarop pads worden gebruikt om het sonische palet uit te breiden. Natuurlijk bevatten zijn pads vaak een vleugje live instrumenten, zoals piano's, gitaren, drums en strijkers. Hij voegde dan zware galm- en delay-effecten toe om deze lagen tot een samenhangend geheel te versmelten.
Tegen de jaren 1970 begonnen synthesizers op te komen. Ze brachten een revolutie teweeg in de manier waarop we muziekproductie benaderden en introduceerden nieuwe mogelijkheden voor het creëren van aanhoudende, evoluerende geluiden. Enkele van de populairste synthesizers in die tijd waren de ARP 2600, de Oberheim SEM, de Yamaha CS-80 en de Sequential Circuits Prophet 5.
Naarmate de technologie voortschreed, begonnen softwaresynthesizers te domineren, waardoor het voor producers eenvoudiger dan ooit werd om ingewikkelde pads in hun tracks te verwerken. Vandaag de dag zijn synthesizerpads een alomtegenwoordig instrument in het arsenaal van producers.
De vele gezichten van synthesizerpads in muziek
Pads zijn overal te vinden in de moderne muziek. Ze passen in een verscheidenheid aan genres en voegen tegelijkertijd hun unieke touch toe, of het nu gaat om de zachte uitgestrektheid van ambientmuziek of de energieke, harde krachten van EDM.
We gebruiken ze om het sonische onroerend goed op te vullen en weelderige achtergronden te creëren die contrasteren met de ritmes en melodieën op het voorplan.
De perfecte synthesizerpad maken
Om een synthesizerpad te maken, moet je verschillende fundamentele bouwstenen mengen om een rijk, evoluerend geluid te creëren.
Deze bouwstenen omvatten meestal oscillatoren, filters, enveloppen en modulatiebronnen. De manier waarop we het bouwen van een pad benaderen kan aanzienlijk verschillen, afhankelijk van het type synthesizer dat we gebruiken.
Analoge synths
Als het aankomt op het maken van sfeervolle pads, zijn er bepaalde analoge synthesizers die er in mijn ogen uitspringen. Enkele van mijn favorieten zijn de Moog Minimoog Model D, Roland Juno-60, Korg MS-20, Sequential Prophet-5 en Oberheim OB-Xa.
Begrijpen hoe de verschillende golftypes op deze synths werken is cruciaal voor het vormgeven van het karakter van je pad.
Een sinusgolf is bijvoorbeeld een zuivere toon zonder harmonischen, die een zacht, mild geluid produceert dat ideaal is voor subtiele, ambient pads. Een driehoeksgolf bevat alleen oneven harmonischen en produceert een zachte, afgeronde toon die geschikt is voor zachte, warme pads die iets karaktervoller zijn dan pads met een sinusgolf.
Aan de andere kant heeft een blokgolf alleen oneven harmonischen, waardoor een hol, zoemend geluid ontstaat dat een uitgesproken textuur aan je pad kan toevoegen. Tot slot hebben we een zaagtandgolf, die zowel oneven als even harmonischen bevat voor een helderder, rijker geluid.
Mijn eerste ingeving bij het bouwen van een pad met een analoge synth is om te beginnen met twee of meer oscillatoren ingesteld op zaagtandgolven. Ontstem ze een beetje van elkaar om een dikker, complexer geluid te creëren. Gebruik vervolgens een laagdoorlaatfilter om de hoge frequenties af te vlakken en een warme, zachte toon te creëren.
Van daaruit moduleer je langzaam de filter cutoff om beweging toe te voegen aan het pad en het interessant te houden.
Ik raad ook aan om te experimenteren met verschillende envelop-instellingen, waar ik zo op in zal gaan.
FM (frequentiemodulatie) synths
FM-synthesizers, of Frequentie Modulatie synthesizers, bieden een duidelijk andere toon dan hun analoge tegenhangers.
In plaats van warm en rijk zijn de geluiden van FM-synths vaak complex, kristallijn en metaalachtig, waardoor ze bijzonder geschikt zijn voor evoluerende soundscapes.
Een van de meest iconische FM-synths is de Yamaha DX7, die in de jaren 80 werd geïntroduceerd. Het werd al snel een begrip in de muziekindustrie vanwege zijn vermogen om een breed scala aan geluiden te produceren, van krachtige bassen tot glinsterende belletjes. De pads zijn echter het echte verschil.
Je hebt gehoord hoe de pads van de DX7 zijn gebruikt in talloze hitsongs, van artiesten als Brian Eno tot Phil Collins. Het iconische padgeluid in Phil Collins' "In the Air Tonight" is een klassieke DX7-patch:
Om een FM-pad te bouwen, begin je te experimenteren met verschillende veelvouden tussen de draaggolf- en modulatorfrequenties. De draaggolf is de primaire toon, terwijl de modulator de harmonische inhoud van die toon vormt. Door deze verhoudingen aan te passen, kun je een grote verscheidenheid aan texturen creëren.
Wavetable Synths
Wavetable synthesizers zijn een andere geweldige keuze voor het bouwen van pads.
Ze werken door een reeks vooraf opgenomen golfvormen (of wavetables) af te tasten om geluid te produceren. Elke wavetable bestaat uit meerdere golfvormen die van de ene naar de andere kunnen worden gemorphed om complexe, evoluerende pads te maken.
Enkele van de bekendste hardware wavetable synths zijn de PPG Wave, Waldorf Microwave en de Korg Wavestation, terwijl enkele populaire software voorbeelden Xfer Serum, Ableton's Wavetable en Native Instruments' Massive zijn.
De Wavestation werd populair bij artiesten als Depeche Mode en Peter Gabriel, maar is ook gebruikt in talloze andere genres.
Het bouwen van een interessante pad met een wavetable synth begint met het kiezen van een wavetable, en veel van deze synths hebben veel om uit te kiezen.
Je kunt dan de parameter voor de positie van de wavetable gebruiken om te morphen tussen verschillende golfvormen binnen de tabel. Langzame modulatie van deze parameter, met behulp van een LFO of een envelop, kan een continu evoluerend geluid creëren dat de pad in de loop van de tijd interessant houdt.
Je kunt ook meerdere oscillatoren in lagen plaatsen, elk ingesteld op verschillende golftafels en modulerend op verschillende snelheden, om je pads complexer te maken.
Granulaire synths
Ik ben een grote fan van organische muziek en daarom is granulaire synthese een van mijn favoriete synthesetypen.
Het werkt door audiosamples op te splitsen in kleine stukjes die "korrels" worden genoemd en meestal maar een paar milliseconden lang zijn. Deze korrels worden vervolgens gemanipuleerd en herschikt om geheel nieuwe geluiden te creëren. Ze zijn geweldig voor pads, omdat je gedetailleerde controle krijgt over de textuur en evolutie van een geluid.
De Elektron Octatrack en de Tasty Chips GR-1 zijn enkele van mijn favoriete hardware granulaire synths, terwijl Absynth van Native Instruments, Arturia Pigments en Ableton's Granulator II enkele geweldige softwareopties zijn.
Ik begin meestal met het kiezen van een sample met een rijke harmonische inhoud of een interessante textuur. Dit kan van alles zijn, van een veldopname tot een complexe instrumentale toon. Laad dit sample in de granulaire synth en stel de korrelgrootte in op een relatief kleine waarde voor vloeiendere overgangen tussen de korrels.
Van daaruit kun je experimenteren met de dichtheid en overlap van de korrels. Hogere dichtheid en overlap zorgen voor een vloeiender, meer continu geluid, terwijl lagere instellingen een meer gefragmenteerde, stotterende textuur kunnen introduceren.
Een LFO of envelop kan worden gebruikt om de positie van de sampleweergave te moduleren en beweging toe te voegen.
Zoals bij alle bovenstaande synths raad ik aan om filters toe te passen om het frequentiekarakter van je pad vorm te geven. Ik zal zo meer over EQ vertellen.
Bemonstering
Als je synthesizerpads wilt benaderen vanuit een volledig organisch standpunt, dan is sampling de manier om dat te doen. Het is een van de beste manieren om een unieke, natuurlijke kwaliteit aan je muziek te geven, omdat je geluiden uit de echte wereld kunt gebruiken of vastleggen en ze kunt transformeren in weelderige, evoluerende pads.
De Waldorf STVC is een van mijn favoriete hardwaresynths voor sampling, omdat er ook unieke vocoding-mogelijkheden zijn ingebouwd. Door je stem op te nemen en de input te manipuleren, kun je unieke vocale pads creëren die net zo dynamisch zijn als de menselijke stem.
Een van mijn andere favorieten is de OP-1 van Teenage Engineering. Het is een van de meest veelzijdige en compacte synth-, sampler- en controllercombinaties op de markt. Met de ingebouwde microfoon kun je onderweg geluiden opvangen en ze in pads omzetten met behulp van de geïntegreerde synthese-engine en effecten.
Er zijn ook heel wat VST-bibliotheken die uitstekend geschikt zijn om pads te maken van samples, zoals de akoestische instrumentenbibliotheken van Spitfire Audio. Vooral Spitfire's LABS-serie biedt een reeks gratis samples van hoge kwaliteit die perfect zijn voor het maken van pads.
Als je inspiratie nodig hebt voor het maken van pads op basis van samples, dan raad ik je aan om eens te kijken naar Brian Eno's "Ambient 1: Music for Airports", waarin Eno opnames gebruikte van luchthavens, vocale harmonieën en verschillende andere geluidsbronnen om een sereen, sfeervol, pad-gebaseerd album te maken.
Björk's "Vespertine" is een ander uitstekend voorbeeld.
Je synthesizerpad manipuleren
Als je eenmaal je basissynthpad hebt, zit de echte magie in hoe je hem manipuleert.
Met ADSR-envelopes, filters, effecten en modulatie kun je een eenvoudige pad omtoveren tot iets uniekers en dynamischers. Laten we eens kijken naar een paar manieren waarop je je pads kunt opleuken.
ADSR-enveloppen
De ADSR-envelop is het eerste dat je aanpast bij het maken van je synthesizerpad.
ADSR staat voor Attack, Decay, Sustain en Release, en deze geven aan hoe een geluid er in de loop van de tijd uitziet.
Een van de belangrijkste kenmerken waar we naar willen kijken bij pads is een langere attacktijd, waardoor het geluid geleidelijk kan aanzwellen en een vloeiendere aanzet krijgt. Deze langzamere opbouw helpt de pad mix zich een weg te banen naar de achtergrond van de mix zonder te opdringerig te zijn.
We moeten echter nog steeds een balans vinden met de attacktijd is cruciaal, want als die te langzaam is, kan het te lang duren voordat de pad binnenkomt. Aan de andere kant, als de attack te snel is, kan hij te prominent zijn, wat afbreuk doet aan het atmosferische effect dat we willen.
Het instellen van de decay en sustain parameters is ook belangrijk.
De decay bepaalt hoe snel het geluid daalt naar het sustainniveau na de initiële aanslag, terwijl de sustain het niveau bepaalt waarop het geluid blijft totdat de toets wordt losgelaten. Voor pads wil je meestal een langere decay en een gematigd sustainniveau om een vloeiende, consistente textuur te behouden.
Tot slot moet je de juiste releasetijd instellen zodat de pad vloeiend uitfade wanneer je de toets loslaat. Een langere releasetijd is geweldig voor meer ambiente, etherische effecten, maar zorg er wel voor dat hij niet te lang is, want dan overlapt hij met volgende noten of delen van de track, wat kan botsen.
Filters
Vervolgens kijken we naar filters, die we kunnen gebruiken om de toonkwaliteit van ons synthesizerpad vorm te geven door bepaalde frequenties te benadrukken of te verzwakken.
Er zijn vier belangrijke parameters waar we op willen letten bij het instellen van ons filter: type, frequentie, resonantie en envelop.
De twee meest voorkomende filtertypes zijn hoogdoorlaat- en laagdoorlaatfilters.
Laagdoorlaatfilters laten frequenties onder het afkappunt door terwijl ze hogere frequenties verzwakken. Ze zijn geweldig voor het verwijderen van harde high-end uit pads, waardoor je een warmer, zachter geluid krijgt. Het Moog ladderfilter is een van de populairste hardwarematige laagdoorlaatfilters.
Hoogdoorlaatfilters daarentegen werken net andersom: ze laten frequenties boven het afkappunt door terwijl ze lagere frequenties verzwakken. Ik gebruik deze vaak om modder of onnodige lage tonen uit mijn pads te verwijderen, om ruimte te maken voor mijn bas, kick of andere lage-frequentie-elementen.
Hoewel je een gewoon EQ-filter kunt gebruiken, raad ik je aan om het hoogdoorlaatfilter van de Korg MS-20 te proberen. Het heeft een unieke agressieve karakteristiek die geweldig klinkt.
Vervolgens kijken we naar de filterfrequentie of het afsnijpunt, dat is de frequentie waarbij het filter het geluid begint te beïnvloeden. Het vinden van het juiste afkappunt hangt af van het effect waar je voor gaat. Ik vind dat de beste manier om deze in te stellen is om ze langzaam omhoog of omlaag te brengen terwijl de rest van je track speelt, totdat je de 'sweet spot' hebt gevonden.
Daarna kijken we naar de resonantie, die we kunnen gebruiken om de frequenties rond het afkappunt te versterken. In de context van pads raad ik aan om resonantie spaarzaam te gebruiken. Te veel en het kan hard gaan klinken of in de weg gaan zitten van je andere instrumenten.
Ten slotte komen we bij de filterenvelope, die de filter cutoff in de tijd moduleert om hem beweging te geven. Je zou bijvoorbeeld een langzame attack op de filterevolutie kunnen proberen om het filter geleidelijk te openen en het pad helderder te laten klinken naarmate het evolueert.
Panning
Met panning kun je kiezen hoe je pads zich in het stereoveld bevinden. Het doel is om ze zo te pannen dat ze de ruimte in je mix opvullen.
Hoewel je je pad gewoon een beetje naar links of rechts kunt pannen, zodat er in het midden ruimte vrijkomt voor andere belangrijke elementen zoals zang, bas en drums, raad ik aan een auto-panner te gebruiken om beweging en een gevoel van willekeur aan je pads toe te voegen.
Een auto-panner verschuift de positie van je pad heen en weer in het stereoveld, waardoor je mix meer beweging krijgt.
Als je echter meerdere lagen pads gebruikt, probeer dan elke laag anders te pannen om ze te spreiden en je mix nog meer breedte te geven.
EQ
De EQ-instellingen die je kiest voor je synthesizerpad zijn sterk afhankelijk van het nummer, omdat elke mix anders is. Er zijn echter een paar algemene bewegingen die ik vaak maak en die je kunt uitproberen in je mix om te zien of ze werken:
- Laag-af filter: Begin met het toepassen van een hoogdoorlaatfilter om onnodige lage frequenties te verwijderen. Een cutoff rond 100-200 Hz is meestal een goed startpunt. Verhoog het totdat het te dun begint te klinken en verlaag het dan een beetje.
- Aanpassing middentonen: Als je pad veel middentonen bevat, kun je overwegen wat frequenties rond 200-500 Hz weg te halen om ruimte te maken voor zang of andere middentonen. Pas op dat je niet overdrijft, want hier ligt de 'body' van je mix.
- Hoge tonen: Het toevoegen van een subtiele hoge frequentie boost rond 8-12 kHz is geweldig als je pad een beetje sprankeling nodig heeft. Als het echter een donkerdere, meer sfeervolle pad moet worden, kun je een laagdoorlaatfilter toepassen om wat van de ultrahoge tonen tussen 7-20 kHz weg te knippen.
PRO TIP: Als je moeite hebt om te horen of je pad al dan niet andere instrumenten in je mix maskeert, gebruik dan een spectrum analyzer zoals die in Pro-Q 3 om je een beeld te geven van de frequentie-inhoud van je pad in vergelijking met je andere mixelementen.
Vergeet niet dat je pad in een dichte opstelling vooral moet dienen om gaten in het frequentiespectrum op te vullen. Je wil niet dat hij de mix overstemt, maar eerder dat hij die ondersteunt en verbetert.
Modulatie
Ik probeer altijd een manier te vinden om modulatie in mijn pads te verwerken, omdat ze dan minder statisch en levenloos klinken.
Laagfrequente oscillatoren (LFO's) zijn bijvoorbeeld vrij gebruikelijke modulatie-instrumenten in synthese. Je kunt ze gebruiken om verschillende parameters op je synth in de tijd te regelen, zoals de toonhoogte, filter cutoff of amplitude. Je kunt bijvoorbeeld een LFO toewijzen om de filter cutoff te moduleren om een vegend effect te creëren, of de amplitude moduleren met een LFO om subtiele tremolo-effecten te introduceren.
De wereld ligt aan je voeten.
Naast LFO's kun je enveloppen, step sequencers en zelfs random generatoren gebruiken om je synths te moduleren. Aangezien de mogelijkheden werkelijk eindeloos zijn, kun je het beste experimenteren om erachter te komen wat werkt.
Effecten
Effecten toevoegen aan je pads is een andere coole manier om ze nieuw leven in te blazen.
Je kunt een subtiele delay gebruiken om een trapsgewijs echo-effect te creëren en je pad ruimtelijker te laten klinken, of een weelderige reverb instellen om je pad te laten klinken alsof hij een kathedraal vult. Er zijn ook eindeloos veel modulatie-effecten, zoals chorussen, flangers en phasers.
Als je pad losgekoppeld voelt van de rest van je nummer of te steriel klinkt, kun je een beetje verzadiging toevoegen.
Onthoud uiteindelijk dat je met pads niet te veel effecten moet gebruiken. Als je te veel effecten gebruikt, kunnen je pads snel te prominent aanwezig zijn en in de weg staan van de andere elementen in je mix.
Maak je eigen pads
Synthpads zijn een integraal onderdeel van moderne muziekproductie.
We gebruiken padgeluiden om beweging te creëren, akkoorden te spelen of sfeer toe te voegen in van alles en nog wat, van elektronische muziek tot filmmuziek.
Ze kunnen akkoordwisselingen in een strijkerssectie versterken of een gevoel van ruimte creëren rond vrijwel elk geluid.
Stel je voor dat je naar Phil Collins' "In the Air Tonight" luistert zonder die subtiele beweging van dat weelderige synthesizerpad dat het stereobeeld vult. Het zou gewoon niet hetzelfde zijn.
Hopelijk begrijp je nu beter hoe je geweldige synthesizerpads kunt maken, of het nu met een analoge polyfone synthesizer is of met een sampler. Duik erin, experimenteer en laat je creativiteit de vrije loop, in de wetenschap dat de perfecte pad daarbuiten ligt te wachten om ontdekt te worden!