Voicemail begroeting. Videoboodschap. Dat radio-interview dat je vorige week deed. Ongeacht het formaat, luister je het terug en vraag je jezelf af 'klink ik echt zo?
De meeste mensen hebben wel eens van die momenten dat ze hun eigen stem horen en ineenkrimpen. Het is een universeel fenomeen, ondersteund door wetenschappelijk onderzoek.
Waarom haten mensen het geluid van hun eigen opgenomen stem? En wat kan er gedaan worden om dit te verhelpen?
Laten we eerst eens kijken naar de wetenschap achter horen.
Hoe we geluid horen
Luchtgeleiding
Wanneer de wereld om ons heen geluid maakt, reizen geluidsgolven door de lucht om het buitenoor te bereiken. Van daaruit worden de golven naar verschillende verwerkingscentra in onze oren gebracht, tot onze hersenen het signaal interpreteren in iets betekenisvols.
Botgeleiding
Als we spreken, horen we een beetje van onze eigen stem door luchtgeleiding - net als iedereen.
Maar veel van het geluid dat door onze stembanden wordt gemaakt, wordt naar het binnenoor gestuurd via de botten in onze schedel, inclusief alle holtes in ons hoofd die ons uniek maken.
En omdat botten beter zijn in het geleiden van lagere frequenties, is er een discrepantie tussen hoe onze stem voor ons klinkt en hoe hij voor andere mensen klinkt.
Auditieve uitschakeling
Een belangrijke opmerking is dat een deel van onze hersenen in slaap valt als we praten. De auditieve cortex, die verantwoordelijk is voor het verwerken van geluiden, wordt gewoon uitgeschakeld. Je let dus misschien niet zo goed op het geluid dat je maakt als je zou denken.
Waarom haten we onze eigen stem?
Als je een hekel hebt aan het geluid van je stem, weet dan dat je niet de enige bent. Het is zo'n veel voorkomende ervaring dat psychologen er hun eigen term voor hebben: stemconfrontatie.
Stemconfrontatie wordt veroorzaakt door het verschil tussen hoe je stem in je eigen hoofd klinkt en hoe hij in werkelijkheid klinkt voor anderen.
Toonhoogteverschuiving
Als je spreekt, hoor je een combinatie van twee geluiden - één door luchtgeleiding en het andere door je botten. Weet je nog hoe beengeleiding lagere frequenties accentueert? Daardoor horen mensen hun eigen stem als dieper dan hij in werkelijkheid is.
Natuurlijk nemen we allemaal aan dat wat we horen hetzelfde is als wat iedereen hoort. En omdat onze stem zo'n vertrouwd geluid voor ons is, kan het bijzonder irritant zijn als we een opname van onszelf horen.
Op opnames realiseren we ons dat we niet James Earl Jones zijn, maar eerder Alvin en de Chipmunks. De toonhoogte van je spreekstem klinkt hoger omdat de lagere frequenties niet worden versterkt door je botten.
En dit maakt je hersenen een beetje bang. Als je je eigen stem hoort praten, maar het klinkt niet als je eigen stem, dan veroorzaakt dat een intern conflict. En dit kan ervoor zorgen dat je een hekel krijgt aan het geluid van je stem.
Het bedriegersyndroom
De tweede reden waarom mensen niet houden van het geluid dat hun stem maakt op een geluidsopname is omdat het ons blootstelt aan veel ongehoorde taalkundige signalen. Als we spreken onthullen we veel meer over onze persoonlijkheid dan alleen via de woorden.
Aspecten van onze spraak zoals toonhoogte, timbre, intonatie en cadans kunnen veel bijdragen aan hoe andere mensen ons waarnemen.
En omdat we niet goed opletten als we spreken (denk aan de slaperige auditieve cortex?) worden deze signalen ons pas duidelijk als we naar een opname van onze eigen stem luisteren. We zijn gewend om onszelf op een bepaalde manier te horen en plotseling worden we blootgesteld aan de realiteit van hoe de wereld ons ziet. Met alles erop en eraan.
Hoe je het geluid van je stem niet haat
Het goede nieuws is dat jij de enige persoon op aarde bent die jouw stem hoort zoals jij. Je opgenomen stem is hoe je in het echt klinkt.
Bovendien suggereert onderzoek dat jij je veel meer zorgen maakt over de kwaliteit van je pijpen dan de rest van de wereld. Andere mensen hebben je altijd op dezelfde manier gehoord en zo klink je voor hen.
Desondanks kan een hekel aan het geluid van je opgenomen stem in het beste geval vervelend zijn en in het slechtste geval mentaal ongezond. Wat kunnen we eraan doen?
Luister naar
Neem jezelf sprekend op en luister het terug. Geen oordeel, gewoon luisteren. Spoel en herhaal.
Hoe meer je eraan gewend raakt om te horen hoe je stem klinkt op een opname, hoe makkelijker het zal zijn om te accepteren hoe je klinkt op een opname waarop je praat.
Als je een zanger bent, is het nog belangrijker om dit te doen om ervoor te zorgen dat je je op je gemak voelt in de studio. Kritisch luisteren naar opnames van jezelf terwijl je zingt in het comfort en de privacy van je eigen huis kan je oren helpen zich extern te focussen wanneer je het beste van jezelf geeft tijdens een sessie.
Adem
Om controle te krijgen over de cadans en diepte van je stem - en dit geldt zowel voor je spreek- als zangstem - oefen je met diafragmatisch ademen.
Als je dit regelmatig doet, krijg je meer controle over je ademhaling en daarmee over de klank van je stem.
Stemtherapie
Een intensievere aanpak is een bezoek aan een stemtherapeut, die je door middel van oefeningen kan helpen kleine veranderingen aan te brengen in de cadans, het ritme en de toonhoogte van je stem.
Leer
Ik denk dat het beste advies (en waarschijnlijk het moeilijkste om op te volgen) is om het geluid van je stem te leren waarderen. Omarm de imperfecties en accepteer dat je opgenomen stem anders klinkt dan wat je normaal hoort.
Het zit letterlijk en figuurlijk allemaal in je hoofd.